1. Kitsune (狐, キツネ)
Lisi, zmiennokształtny demon, posiadający kilka ogonów, symbolizujących mądrość i nadnaturalne moce. Zwierzę ma umiejętność przybierania ludzkiej postaci – najczęściej w celu wykonania jakiejś psoty. W dawnej Japonii działalności kitsune przypisywano zjawisko błędnych ogników (kitsunebi = „lisi ogień”) i nagłego deszczu w słoneczny dzień (kitsune no yomeiri = „lisie wesele”).
2. Kappa (河童)/Kawatarō (川太郎)
Wodny stworek o dziecięcym wzroście, z twarzą żaby lub z charakterystycznym dziobem. Często przedstawiany z żółwią skorupą na plecach i niewielkim wgłębieniem na głowie, wypełnionym wodą. Według starych podań kappa zamieszkuje stawy, rzeki i bagniska. Potrafi wciągnąć konia pod wodę i poluje na drobne zwierzęta, ale jego prawdziwym przysmakiem są ogórki.
3. Tanuki (狸)
Zmiennokształtny jenot – psotny, rubaszny stwór, mogący przybierać ludzką postać. Tanuki to popularny bohater japońskich legend. Często przedstawiany jako psotnik przynoszący szczęście. Nietypową cechą charakterystyczną tanuki są powiększone jądra, które w dawnej Japonii symbolizowały obfitość, powodzenie w finansach i sprzyjający los.
4. Tengu (天狗)
Tengu – „niebiański ogar” – przedstawiany jest pod ludzką postacią, z charakterystycznym długim nosem (symbolizującym pychę) lub ptasim dziobem i magicznym wachlarzem z piór. Według niektórych podań „niebieskie psy” to dawni mnisi i kapłani buddyjscy, którzy zgrzeszyli pychą. Tengu przypisuje się nadnaturalną siłę i waleczność, a ich pojawienie może zwiastować nadchodzącą wojnę. Wierzono, że mogą porywać ludzi.
5. Kodama (木霊)
Duch drzewa, duch gór – neutralny yōkai, najczęściej przedstawiany pod postacią starca lub staruszki. Uważany za opiekuna starych, ponad stuletnich drzew. Postać opiekuńcza, chroniąca swój dom przed zniszczeniem. Wierzono, że może opętać lub rzucić klątwę na tego, kto zetnie zamieszkane przez niego drzewo.
6. Yamamba (山姥)
Górski demon, przedstawiany pod postacią staruszki. Yamamba pojawia się w najstarszych, japońskich podaniach – najczęściej jako złośliwa wiedźma o magicznych zdolnościach i skłonnościach do porywania dzieci pozostawionych bez opieki. Wierzono, że atakuje tych, którzy nieopatrznie wkroczą na jej terytorium.
7. Yuki-onna (雪女)
Według większości podań „śnieżna dama” to demon lub duch kobiety, która zmarła w trakcie zimowej zamieci. Widmo pięknej, bladej kobiety, ubranej w długie kimono można spotkać zimą, w wysokich partiach gór lub w trakcie wyjątkowo silnych burz śnieżnych. Spotkanie z duchem kończy się zazwyczaj śmiercią z wychłodzenia.
8. Kasabake (傘おばけ)
Duch “nawiedzonej parasolki” – psotny yōkai, często utożsamiany z zachodnim poltergeistem. Kasabake przyjmuje formę starego parasola, skaczącego na pojedynczej, długiej nodze. Zazwyczaj przedstawiany z jednym okiem i długim, wysuniętym językiem.
9. Hitotsume-kozo (一つ目小僧)
Yōkai przedstawiany jako jednookie, łyse dziecko w mnisich szatach. W większości legend „jednooki łobuz” funkcjonuje jako postać neutralna, nieszkodliwa, kojarzona z psotami i żartami.
10. Nurikabe (塗り壁)
Widmo o nietypowej formie niewidocznej ściany, która “zatrzymuje” nocą podróżnych. Nurikabe staje zazwyczaj na drodze zmęczonego wędrowca, ale może też chronić przed niebezpieczeństwem np. upadkiem w przepaść – szczególnie w wysokich, zalesionych partiach gór.
Źródła:
- M.D.Foster, Yōkai. Tajemnicze stwory w kulturze japońskiej, WUJ Kraków 2017
- wikipedia.org
- https://www.researchgate.net/figure/Hitotsume-kozo-illustrated-by-Utagawa-Toyokuni-in-Sakuragawa-Jihinaris-Bakemono_fig1_316840622
0 Comments